W ramach ruchu samopomocy wyróżnia się dwa rodzaje grup:
– grupy samopomocy będące pozainstytucjonalnym wsparciem środowiskowym dla osób
z problemem niepłynnej mowy, zrzeszeniem osób, które pragną dzielić się swoimi odczuciami i doświadczeniami oraz udzielać wzajemnego wsparcia. W przypadku tej grupy, obecność profesjonalnego koordynatora nie jest wymagana;
– grupy wsparcia mają wymiar terapeutyczny, są inicjowane oraz kierowane przez specjalistów i służą doskonaleniu lub utrzymaniu praktycznych umiejętności zdobytych podczas instytucjonalnej terapii.
Najczęściej występującymi w Polsce grupami są Kluby J, będące grupami samopomocowymi. Obecnie jednak, w wielu przypadkach, grupy te posiadają zarówno cechy grup wsparcia (terapeutycznych) jak i samopomocowych.
Żródło:
Yaruss, S. I., Quesal R. W., Reeves L. (2007). Self-helps and mutual aid groups as an adjunct to stuttering therapy. W: E. G. Conture, R. F. Curlee (red.) Stuttering and related disorders of fluency (s. 256–276). New York: Thieme
Trichton M., Raj, E. X. (2018). Peer suport for People Who Stutter. History, Benefits, and Accessibility. W: Amster Barbara J., Klein Evelyn R.
(red.) More than fluency. The social, emotional, and Cognitive Dimensions of Stuttering (s. 187-214). San Diego: Plural Publishing Inc.
Kluby „J”
1. Klub „J” w Gdańsku
Komu dedykowany/uczestnicy: dorosłe osoby jąkające się, ich rodziny – zainteresowani tematyką niepłynności mowy oraz studenci i logopedzi w ramach doskonalenia się w zawodzie
Prowadzenie spotkań: osoba jąkająca się
Cel działalności:
– wychodzenie poza własną strefę komfortu, próby przezwyciężania blokad związanych z mówieniem
– udzielanie wzajemnego wsparcia ze strony innych osób z jąkaniem oraz wymiana doświadczeń
– analiza książek dotyczących samorozwoju oraz bycia autentycznym
– informowanie o dostępnych metodach terapii lub innych sposobach radzenia sobie z jąkaniem
– tworzenie przestrzeni do podejmowanie ćwiczeń logopedycznych (metoda modyfikacji jąkania autorstwa Charlesa Van Riper’a, nieprzesadnie spowolnione mówienie)
– popularyzowanie wiedzy o jąkaniu (np. akcje informacyjne)
– bycie w towarzystwie
– kreowanie przestrzeni do samorozwoju
Przykładowy przebieg spotkania: czytanie, a następnie samodzielne parafrazowanie konkretnych fragmentów książki; wykonywanie telefonów/scenek/prezentacji w celu przełamywania swojego lęku przed mówieniem; prezentowanie technik mówienia; dyskusja oraz burza mózgów
Kontakt:
Facebook: Klub J Gdańsk
2. Klub „J” w Katowicach
Komu dedykowany/uczestnicy: młodzież oraz dorosłe osoby jąkające się, ich rodziny, studenci i logopedzi zainteresowani udziałem w ramach doskonalenia się w zawodzie
Prowadzenie spotkań: spotkania koordynuje logopeda specjalizujący się w jąkaniu oraz osoba jąkająca się
Cel działalności:
– udzielanie wsparcia ze strony specjalisty
– udzielanie wzajemnego wsparcia ze strony innych osób z jąkaniem oraz wymiana doświadczeń
– informowanie o dostępnych metodach terapii lub innych sposobach radzenia sobie z jąkaniem
– poradnictwo/wsparcie psychologiczne
– przestrzeń do podejmowania ćwiczeń logopedycznych (nie ma dominującego nurtu)
– popularyzowanie wiedzy o jąkaniu (np. akcje informacyjne)
– bycie w towarzystwie
– kreowanie przestrzeni do samorozwoju
Przykładowy przebieg spotkania: analiza problemu związanego z tematem jąkania; wspólna dyskusja oraz wyciągnięcie wniosków
Kontakt:
Facebook: Klub J Katowice
3. Klub „J” w Krakowie
Komu dedykowany/uczestnicy: dorosłe osoby jąkające się, rodzina, studenci i logopedzi
Prowadzenie spotkań: spotkania koordynuje osoba jąkająca się; możliwość prowadzenia spotkania przez każdego uczestnika (w jego trakcie spotkania ustalane jest, kto prowadzi następne)
Cel działalności:
– udzielanie wsparcia ze strony specjalisty
– udzielanie wzajemnego wsparcia ze strony innych osób z jąkaniem oraz wymiana doświadczeń
– informowanie o dostępnych metodach terapii lub innych sposobach radzenia sobie z jąkaniem
– poradnictwo/wsparcie psychologiczne
– przestrzeń do podejmowania ćwiczeń logopedycznych (nie ma dominującego nurtu)
– popularyzowanie wiedzy o jąkaniu (np. akcje informacyjne)
– bycie w towarzystwie
– kreowanie przestrzeni do samorozwoju
Przykładowy przebieg spotkania: warsztaty z elementami psychodramy (z udziałem zaproszonych gości)
Kontakt:
Facebook: Klub J Kraków
Strona internetowa: www.jakanie.info.pl
4. Klub „J” w Lublinie
Komu dedykowany/uczestnicy: dorosłe osoby jąkające się, ich rodziny, studenci i logopedzi zainteresowani udziałem w ramach doskonalenia się w zawodzie
Prowadzenie spotkań: spotkania koordynuje osoba jąkająca się; możliwość prowadzenia spotkań przez każdego uczestnika; warsztaty tematyczne prowadzone przez zaproszonych gości
Cel działalności:
– udzielanie wsparcia ze strony specjalisty
– udzielanie wzajemnego wsparcia ze strony innych osób z jąkaniem oraz wymiana doświadczeń
– informowanie o dostępnych metodach terapii lub innych sposobach radzenia sobie z jąkaniem
– poradnictwo/wsparcie psychologiczne
– przestrzeń do podejmowania ćwiczeń logopedycznych (nie ma dominującego nurtu)
– popularyzowanie wiedzy o jąkaniu (np. akcje informacyjne)
– wymiar towarzyski
– kreowanie przestrzeni do samorozwoju
Przykładowy przebieg spotkania: omawianie aktualności; dzielenie się własnymi doświadczeniami; powitanie nowych gości; przedstawienie głównego tematu spotkania (warsztat, prelekcja); dyskusja do sa.
Facebook: Klub J Lublin
Strona internetowa: www.jakanielublin.pl
Messenger: Ogólnopolskie Stowarzyszenie Osób Jąkających się
5. Klub „J” w Łodzi
Komu dedykowany/uczestnicy: dorosłe osoby jąkające się, ich rodziny, specjaliści (zapoznanie ze specjalistami z regionu)
Prowadzenie spotkań: logopeda
Cel działalności:
– udzielanie wsparcia ze strony specjalisty
– udzielanie wzajemnego wsparcia ze strony innych osób z jąkaniem oraz wymiana doświadczeń
– informowanie o dostępnych metodach terapii lub innych sposobach radzenia sobie z jąkaniem
– popularyzowanie wiedzy o jąkaniu (np. akcje informacyjne, obchody Międzynarodowego Dnia Świadomości Jąkania)
– wymiana doświadczeń
– bycie w towarzystwie
– kreowanie przestrzeni do samorozwoju
Przykładowy przebieg spotkania: spotkania w formie online
Kontakt:
Facebook: Centrum Logopedyczne Efata
6. Klub „J” w Olsztynie
Komu dedykowany/uczestnicy: młodzież oraz dorosłe osoby jąkające się, studenci
Prowadzenie spotkań: logopeda, psycholog (w zależności od potrzeb)
Cel działalności:
– udzielanie wsparcia ze strony specjalisty
– udzielanie wzajemnego wsparcia ze strony innych osób z jąkaniem
– informowanie o dostępnych metodach terapii lub innych sposobach radzenia sobie z jąkaniem
– poradnictwo/wsparcie psychologiczne
– podejmowanie technik logopedycznych (w zależności od potrzeb osoby jąkającej wykorzystuje się różnorodne techniki)
– popularyzowanie wiedzy o jąkaniu (np. akcje informacyjne, obchody Międzynarodowego Dnia Świadomości Jąkania)
– wymiana doświadczeń
– bycie w towarzystwie
– kreowanie przestrzeni do samorozwoju
– obchody szczególnych wydarzeń, np. zakończenie roku szkolnego (spotkanie w kawiarni)
Przykładowy przebieg spotkania: wsparcie poprzez rozmowę; prezentowanie przez osobę jąkającą się tematu autoterapii; przedstawienie historii swojego jąkania; konsultacje specjalistyczne (logopedyczna, psychologiczna); wspólna herbata, kawa
Kontakt:
Facebook: Klub J Olsztyn
7. Klub „J” w Poznaniu
Komu dedykowany/uczestnicy: osoby jąkające się (dzieci, młodzież, dorośli), ich rodziny, studenci i logopedzi zainteresowani udziałem w ramach doskonalenia się w zawodzie, osoby zainteresowane tematyką jąkania
Prowadzenie spotkań: osoba jąkająca się, logopeda, inne osoby
Cel działalności:
– udzielanie wsparcia ze strony specjalisty
– udzielanie wzajemnego wsparcia ze strony innych osób z jąkaniem oraz wymiana doświadczeń
– informowanie o dostępnych metodach terapii lub innych sposobach radzenia sobie z jąkaniem
– poradnictwo/wsparcie psychologiczne
– podejmowanie technik logopedycznych (dzielenie się swoimi doświadczeniami, również z przebytych terapii, wspólne ćwiczenia)
– przestrzeń do podejmowania ćwiczeń logopedycznych (nie ma dominującego nurtu)
– popularyzowanie wiedzy o jąkaniu (np. akcje informacyjne)
– bycie w towarzystwie
– kreowanie przestrzeni do samorozwoju
Przykładowy przebieg spotkania: prezentowanie przez osobę jąkającą się tematu autoterapii; przedstawienie historii swojego jąkania; Mistrzostwa Jąkania
Kontakt:
Facebook: Klub J Poznań
8. Klub „J” w Rawiczu
Komu dedykowany/uczestnicy: osoby jąkające się (dzieci, młodzież, dorośli), ich rodziny, studenci, zaproszeni goście, studenci i logopedzi zainteresowani udziałem w ramach doskonalenia się w zawodzie
Prowadzenie spotkań: osoba jąkająca się, logopeda, inne osoby
Cel działalności:
– udzielanie wsparcia ze strony specjalisty
– udzielanie wzajemnego wsparcia ze strony innych osób z jąkaniem
– informowanie o dostępnych metodach terapii lub innych sposobach radzenia sobie z jąkaniem
– poradnictwo/wsparcie psychologiczne
– podejmowanie technik logopedycznych (terapia ”szyta na miarę”, praca na zasobach, indywidualne podejścia do dziecka i jego rodziny – włączenie rodziców, rodziny w terapię dziecka)
– popularyzowanie wiedzy o jąkaniu (np. akcje informacyjne, obchody Międzynarodowego Dnia Świadomości Jąkania)
– bycie w towarzystwie – spotkanie przy kawce i słodkim małym „conieco”
– kreowanie przestrzeni do samorozwoju – wymiana doświadczeń
– spotkania międzyklubowe
– wspieranie organizacji konferencji, spotkań, wspólne wyjazdy turystyczne, udział w spotkaniach o tematyce jąkania np. konferencje
Przykładowy przebieg spotkania: podział spotkania na dwie części 1: prezentowanie przez osobę jąkającą się tematu autoterapii, opowiadanie swojej historii jąkania (z udziałem studentów), dzielenie się swoimi osiągnięciami, 2: tematyczne spotkanie rodziców, zajęcia grupowe z dziećmi do samorozwoju
Kontakt:
Facebook: Klub J Rawicz
9. Stowarzyszenie Klub „J” Toruń
Komu dedykowany/uczestnicy: osoby jąkające się (dzieci, młodzież, dorośli), ich rodziny, studenci i logopedzi zainteresowani tematyką jąkania
Prowadzenie spotkań: osoba jąkająca się, logopeda (w zależności od możliwości), psycholog, inne osoby
Cel działalności:
– udzielanie wsparcia ze strony specjalisty
– udzielanie wzajemnego wsparcia ze strony innych osób z jąkaniem
– informowanie o dostępnych metodach terapii lub innych sposobach radzenia sobie z jąkaniem
– warsztaty logopedyczne, psychologiczne i inne
– pozyskiwanie środków na realizację założonego programu
Przykładowy przebieg spotkania: warsztaty psychologiczne z zakresu odkrywania swoich talentów do samorozwoju
Kontakt:
Facebook: Klub J Toruń
10. Klub „J” w Warszawie
Komu dedykowany/uczestnicy: dorosłe osoby jąkające się, ich rodziny, studenci i logopedzi zainteresowani udziałem w ramach doskonalenia się w zawodzie
Prowadzenie spotkań: osoba jąkająca się; możliwość prowadzenia spotkania przez każdego uczestnika
Cel działalności:
– udzielanie wsparcia ze strony specjalisty
– udzielanie wzajemnego wsparcia ze strony innych osób z jąkaniem oraz wymiana doświadczeń
– informowanie o dostępnych metodach terapii lub innych sposobach radzenia sobie z jąkaniem
– poradnictwo/wsparcie psychologiczne
– przestrzeń do podejmowania ćwiczeń logopedycznych (nie ma dominującego nurtu)
– popularyzowanie wiedzy o jąkaniu (np. akcje informacyjne)
– bycie w towarzystwie
– kreowanie przestrzeni do samorozwoju
Przykładowy przebieg spotkania: prezentowanie przez osobę jąkającą się metody autoterapii Malcolma Frasera oraz dyskusja
Kontakt:
Strona Internetowa: www.jakanie.waw.pl
Facebook: Klub J Warszawa
11. Klub „J” we Wrocławiu
Spotkania klubu obecnie są zawieszone.
W formie indywidualnej udzielane są informacje dotyczące:
– form wsparcia (turnusy, zjazdy osób jąkających się) oraz terapii dostępnych w okolicy i na terenie całego kraju
– możliwości starania się o orzeczenie o niepełnosprawności
Kontakt:
Facebook: Klub J – jąkanie nie takie straszne
Grupy wsparcia i samopomocy działające przy Uczelniach Wyższych
1. Klub Ludzi Mówiących (działający przy Uniwersytecie Śląskim w Katowicach)
Komu dedykowany/uczestnicy: młodzież oraz dorosłe osoby jąkające się, ich rodziny, przyjaciele, studenci i logopedzi zainteresowani udziałem w ramach doskonalenia się w zawodzie
Prowadzenie spotkań: osoba jąkająca się (koordynator), logopeda (opiekun grupy); możliwość prowadzenia spotkania przez każdego uczestnika
Cel działalności:
– udzielanie wsparcia ze strony specjalisty
– udzielanie wzajemnego wsparcia ze strony innych osób z jąkaniem oraz wymiana doświadczeń
– informowanie o dostępnych metodach terapii lub innych sposobach radzenia sobie z jąkaniem
– poradnictwo/wsparcie psychologiczne
– przestrzeń do podejmowania ćwiczeń logopedycznych (nie ma dominującego nurtu)
– popularyzowanie wiedzy o jąkaniu (np. akcje informacyjne)
– bycie w towarzystwie
– kreowanie przestrzeni do samorozwoju
Przykładowy przebieg spotkania: Mistrzostwa Jąkania, przedstawianie swojej historii jąkania (również z udziałem zaproszonych gości)
Kontakt:
Facebook: Klub Ludzi Mówiących
2. Grupa „J” w podejściu Charlesa Van Ripera (działająca przy Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie)
Komu dedykowana/uczestnicy: dorosłe osoby jąkające się, ich rodziny, przyjaciele, studenci i logopedzi zainteresowani udziałem w ramach doskonalenia się w zawodzie, osoby zmagające się
z trudnościami w komunikacji
Prowadzenie spotkań: neurologopeda-psychoterapeuta, psycholog kliniczny
Cel działalności:
– udzielanie wsparcia ze strony specjalistów
– udzielanie wzajemnego wsparcia ze strony innych osób z jąkaniem oraz wymiana doświadczeń
– informowanie o dostępnych metodach terapii lub innych sposobach radzenia sobie z jąkaniem
– poradnictwo/wsparcie psychologiczne
– promowanie wiedzy na temat nurtu modyfikacji jąkania, roli psychoterapii w terapii jąkania oraz etyki w pracy psychoterapeutycznej i logopedycznej
– przestrzeń do podejmowania ćwiczeń logopedycznych w nurcie modyfikacji jąkania autorstwa Charlesa Van Riper’a
– popularyzowanie wiedzy o jąkaniu (np. akcje informacyjne)
– bycie w towarzystwie
– kreowanie przestrzeni do samorozwoju
Przykładowy przebieg spotkania: temat przewodni spotkania najczęściej wybierany jest przez uczestników i dotyka obszarów psychoterapii, neurobiologii, filozofii oraz różnych metod terapii mowy; przybliżenie idei modyfikacji jako sposobu uzyskania wpływu w momentach niepłynności; dzielenie się zarówno bieżącymi trudnościami, jak i swoją historią; wsparcie oraz komentarz grupy i osób prowadzących
Kontakt:
Facebook: Grupa „J” w podejściu Charlesa Van Ripera
Grupy wsparcia
Grupa wsparcia w podejściu metody wystukiwania sylab autorstwa
dra Krzysztofa Szamburskiego
Komu dedykowana/uczestnicy: dorosłe osoby jąkające się prowadzone w nurcie metody wystukiwania sylab autorstwa dr Krzysztofa Szamburskiego, studenci i logopedzi zainteresowani udziałem w ramach doskonalenia się w zawodzie
Prowadzenie spotkań: logopeda – autor metody, psycholog
Cel działalności:
– udzielanie wsparcia ze strony specjalisty
– udzielanie wzajemnego wsparcia ze strony innych osób z jąkaniem oraz wymiana doświadczeń
– poradnictwo/wsparcie psychologiczne
– przestrzeń do podejmowania ćwiczeń logopedycznych (metoda wystukiwania sylab)
– popularyzowanie wiedzy o jąkaniu
– wymiar towarzyski
– przestrzeń do samorozwoju
Przykładowy przebieg spotkania: wykonywanie ćwiczeń terapeutycznych według metody wystukiwania sylab
Kontakt:
Facebook: Klub J Warszawa
Strona internetowa: www.jakanie.waw.pl
Wirtualne formy działalności samopomocowej
Demostenes.eu
Portal poświęcony jąkaniu stanowiący kompendium wiedzy bazującej na kompilacji źródeł polskich i zagranicznych (tłumaczenia tekstów anglojęzycznych na język polski).
Strona internetowa: www.demostenes.eu
Jąkała też człowiek
Blog autorstwa osoby jąkającej się. Opisane na blogu historie mogą stanowić motywację dla innych osób z jąkaniem.
Strona internetowa: www.jakalatezczlowiek.wordpress.com
Jąkanie się – grupa wsparcia
Fanpage na portalu Facebook zrzeszający osoby z jąkaniem oraz ich otoczenie (rodzina, nauczyciele, specjaliści), na którym można znaleźć wiele informacji na temat jąkania, jak również wymienić się doświadczeniami z innymi osobami.
Facebook: Jąkanie się – grupa wsparcia
Wirtualny Klub „J”
Wirtualny odpowiednik „Klubu J” założony przez osobę z jąkaniem. Spotkania odbywają się
za pośrednictwem komunikatora internetowego.
Kontakt: www.wirtualnyklubj.pl
Z Zacięciem – kanał na You Tube
Kanał poświęcony jąkaniu tworzony przez osoby z doświadczające niepłynności.
Link: Z Zacięciem
Stowarzyszenia i fundacje
Ogólnopolskie Stowarzyszenie Osób Jąkających się „Ostoja”
Strona internetowa: www.jakanielublin.pl
Facebook: Zarząd Ostoi
Stowarzyszenie Klub „J” Toruń
Facebook: Klub J Toruń
Fundacja „Frogos”
Strona internetowa: www.frogos.org.pl
Fundacja Wspierania Mowy i Komunikacji „Halo”
Strona internetowa: www.fundacjahalo.pl
Facebook: Fundacja „HALO”
Fundacja „Powiemy To”
Strona internetowa: www.powiemyto.pl
Facebook: Fundacja „Powiemy To”
